Duże miasto i port rzeczny na Missisipi w stanie Tennessee w Stanach Zjednoczonych, zwane ojczyzną bluesa z jego centrum w dzielnicy Beale. Jednak to posiadłość Elvisa Presleya Graceland, w której wiele lat mieszkał, jest największą atrakcją Memphis. Podobnie jak wielu innych artystów tu rozpoczynał swoją karierę, wielu też o tym mieście śpiewało. W 1966 roku Bob Dylan napisał piosenkę „Suck Inside of Mobile With the Memphis Blues Again”, czyli „Znów utknąłem w Mobile z bluesem z Memphis”. To właśnie ona była inspiracją do powstania, nie tyle samego stylu, ile jego nazwy.

Jakie jest znaczenie piosenki Dylana i dlaczego styl nazwano Memphis?

Tekst mówi o żalu, zagubieniu, rozczarowaniu i tęsknocie za czymś lepszym, a odniesienie do miast Mobile oraz Memphis jest metaforyczne. Pierwsze jest symbolem utknięcia w nudnym mieście, drugie symbolicznym celem ucieczki, z potęgującym melancholijny nastrój nawiązaniem do bluesa. Symbolem zmiany, wolności i wyzwolenia od monotonnej rutyny oraz szarej, ponurej rzeczywistości. Były to odczucia wielu ludzi, a powściągliwość oraz minimalistyczna estetyka designu lat 70. pogłębiała tę przytłaczającą wizję. Styl Memphis stał się celowym buntem przeciw temu i manifestacją zmiany. Można powiedzieć, że piosenka Dylana oddaje w pewnym sensie jego założenia, a na pewno miała wpływ na samą nazwę. Nie pochodzi wprost od amerykańskiego miasta, podobnie jak w tekście jest tu bardziej metaforą. Powstała w 1980 roku, kiedy członkowie nowo powstającej, włoskiej grupy projektowej właśnie tej piosenki wielokrotnie słuchali na pierwszym, inauguracyjnym spotkaniu w Mediolanie i przyjęli nazwę Memphis Group.

Memphis Group – czym była włoska awangarda designu?

Memphis Group, inaczej Memphis Milano – zespół projektantów i architektów działał w latach 1980-1987. Przez 5 lat przewodniczył jej założyciel, znany włoski projektant Ettore Sottsass. Designerzy wykorzystali nazwę miasta, nawiązując do nieoczywistego znaczenia w piosence, jako symbolikę swojej równie niejednoznacznej filozofii projektowania. Tworzyli meble, tekstylia, oświetlenie, ceramikę, przedmioty ze szkła i metalu, często łącząc materiały, często wykorzystując też tworzywa sztuczne. Były to oryginalne, kolorowe i krzykliwe projekty postmodernistyczne, prace charakteryzujące się ulotnym designem. Pojawiły się asymetryczne kształty, geometryczne bryły, odważne, żywe kolory oraz abstrakcyjne dodatki. Te projekty reprezentowały łamanie zasad i łamanie kanonów dobrego smaku, przez wiele osób były odrzucane, bo określane jako dziwaczne oraz niezrozumiałe. Jednak w połowie lat 80. oraz na początku 90. wzornictwo Memphis Group często było inspiracją w projektowaniu przedmiotów, a nawet kolekcji mody. Grupa stała się kultowym symbolem lat 80. w obszarze designu, a jej wizja do dziś ma na niego duży wpływ. Swoje odrodzenie Memphis przeżywał na początku 2020 roku, zapewne jako opozycja do nowoczesnego minimalizmu i modnych stylów stawiających na funkcjonalność.

Jakie założenia stały u podstaw powstania stylu Memphis?

Piosenka Dylana była swego rodzaju manifestacją. W bezpośrednim nawiązaniu do niej nazwa stylu Memphis u podstaw stała się symbolem rebelii przeciwko wspomnianej, minimalistycznej estetyce lat 70, braku kolorów i ozdób, a także odpowiedzią na modernizm. Wyrażała manifestowaną przez grupę projektową chęć zmiany dotychczasowego wzornictwa, czyli właśnie powstałego w latach 60. modernizmu. W architekturze modernizm stawiał na funkcjonalność, proste formy i nowe technologie, a nawet odrzucenie tradycji. Projektanci Memphis Group tworzyli projekty, które przeciwstawiały się modernistycznej skromności i funkcjonalności, odrzucając prostotę na rzecz odważnej, radosnej oraz prowokacyjnej estetyki. W założeniu miał to być styl zabawny i ekspresyjny, a nawet radykalny i oburzający. Odrzucał wyższość funkcji nad formą, promując indywidualizm oraz swobodę twórczą. Projektanci nie zamykali się przy tym na tradycję, czerpiąc inspiracje z poprzednich dekad, tworząc celową, eklektyczną mieszankę. Często łączyli różne style, elementy Art Deco, Pop Art i retro, włącznie z kiczem z lat 50. Wszystkie te awangardowe założenia są również podstawą współczesnych aranżacji wnętrz w stylu Memphis.

Czym się charakteryzuje styl Memphis w aranżacjach?

W przeciwieństwie do wielu stylów wnętrzarskich, w Memphis wcale nie stawia się na naturalne materiały. Bardzo typowe dla tego stylu są wszelkie tworzywa sztuczne takie jak laminaty, plastik czy lastryko.

Z naturalnych elementów wykorzystuje się szkło, kamień i metal. Również kształty nie są oczywiste, pojawiają się nieregularne, asymetryczne linie i ulotne formy, geometryczne oraz obłe kształty – koła, trójkąty, kwadraty, pogięte i falujące linie czy zygzaki. Dotyczy to kształtu mebli oraz innych elementów, ale też wzorów, które pojawiają się często na ścianach, meblach czy tekstyliach. Przy czym zwłaszcza meble zwykle mają dynamiczną formę, co podkreśla mocna, odważna oraz energetyczna kolorystyka.

W stylu Memphis dominują wyraziste, żywe i nasycone kolory takie jak pomarańcz, czerwień, żółty, niebieski, turkus, zielony, fuksja czy róż. Mogą mieć wręcz jaskrawe oraz neonowe odcienie. W ich łączeniu panuje pełna dowolność, bardzo często są zestawiane w kontrastowych, nietypowych i zaskakujących połączeniach, także niepasujących do siebie. Ta zasada dotyczy również zestawiania różnych tekstur, form, kształtów oraz wzorów, a także wspomnianych wyżej stylów Pop Art, Art Deco, retro i kiczu z lat 50., obecnie również kiczu z lat 80.

Warto tu dodać, że współczesne aranżacje w stylu Memphis niekiedy są bardziej stonowane i zrównoważone. Prowokacyjna estetyka często jest uspokajana pastelowymi odcieniami oraz łagodzona poprzez dodanie czarno-białych akcentów.

Jak wprowadzić styl Memphis do wnętrza i balansować na granicy kiczu?

Aranżacje w stylu Memphis to propozycja dla osób odważnych, niekonwencjonalnych i podobnie jak założenia tej filozofii, odrzucających prostotę, nudę, minimalizm oraz powtarzalne wnętrza. Jednak łatwo jest przekroczyć linię dobrego smaku, choć w założeniu te aranżacje są kiczowate i łamią zasady. Kluczem do tego, żeby zamiast całkowitego bezguścia uzyskać mieszankę popu, artu i dekoru, jest zachowanie równowagi oraz świadome wprowadzanie poszczególnych elementów, żeby uniknąć chaosu, ale jednocześnie balansować też na granicy kiczu.

Zaczynając od ścian, zamiast stosować jaskrawe kolory na wszystkich, lepiej wprowadzić je na jednej z nich. Na ścianach można również wykorzystać geometryczne tapety lub geometryczne szablony malarskie, a wzory powielić na meblach i tekstyliach, stosując też różne, kontrastujące kształty oraz kolory. Zarówno mocne kolory i wzory na początku warto wprowadzać właśnie w elementach takich jak meble, dywany, poduszki czy duże dekoracje. Można zdecydować się na neutralne tło, czyli jasne ściany lub podłogi, na których krzykliwe meble oraz dodatki się wyróżnią, bo powinny intrygować, przyciągać wzrok i budować przestrzeń. Można też wybrać jedną, dominującą barwę na większych powierzchniach i przedmiotach, dodając kilka kontrastowych akcentów. Można także poeksperymentować na przykład z trzema przewodnimi kolorami oraz ich odcieniami, robiąc najpierw moodboardy, co pomoże w ich łączeniu, podobnie jak w zestawianiu różnych materiałów.

Wnętrza w stylu Memphis – meble i dodatki, miks kolorów i wzorów

Jeżeli chodzi o meble, ale też podłogi i inne elementy, sprawdzą się nietypowe materiały oraz tworzywa sztuczne, które można łączyć. Z tworzyw sztucznych oprócz plastiku najbardziej charakterystyczne dla Memphis są laminat oraz lastryko, wykorzystywane nawet do wykonania mebli. Meble powinny mieć charakterystyczne, awangardowe i nietypowe kształty, takie jak na przykład okrągłe lub trójkątne nogi stolików czy krzeseł, a także geometryczne lub obłe sofy. Przy czym nie muszą być z jednej kolekcji, przeciwnie, w tej kwestii panuje misz-masz. W kwestii kolorystyki, jeżeli meble są jednokolorowe, warto dodać wzorzyste i barwne dywany, zasłony oraz poduszki. Mocne, kolorowe akcenty i wzory mogą pojawić się w różnych innych dodatkach oraz dekoracjach takich jak ceramika, wazony, naczynia, lampy i ramy luster. Dotyczy to także obrazów oraz plakatów, najlepiej z abstrakcyjnymi motywami, także popartowymi i w stylu Art Deco. Artystyczny klimat podkreślą dodatki vintage oraz retro, sprawdzi się też kolorowe i przeźroczyste szkło oraz metalowe elementy. Przy czym wszelkie dodatki mogą być plastikowe, najlepiej w neonowych kolorach, jednak nie tylko materiał się liczy. Chcąc wzorować się na twórcach stylu Memphis, warto też zwrócić uwagę na kształt.

Jakie lustra pasują do Memphis?

Mówiąc o plastikowych dodatkach, można wrócić do założyciela i członków Memphis Group. Już przed jej powstaniem znane było wiele ich projektów, które mogły zapowiadać trend, jaki rządził ich pracami w czasie jej działalności. Na uwagę zasługuje zaprojektowane w 1970 roku przez Ettore Sottsassa kultowe już lustro „Ultrafragola”, dodatek funkcjonalny, ale bardzo designerski. Ma prostą podstawę, zaokrągloną górę oraz falowane boki. To lustro i lampa w jednym – wielostopniowa, szeroka oprawa jest podświetlana neonowym światłem. Sam kształt tej swoistej ramy stał się symbolem designu oraz inspiracją do powstania wielu tego typu modeli, nawiązujących formą do tego ikonicznego lustra. Takie właśnie są prezentowane na zdjęciach w tym artykule lustra z kolekcji Blobs z falowanymi ramami, idealnie pasujące do stylu Memphis.

Poza tym do tego stylu sprawdzą się lustra w innych ramach, najlepiej szerokich lub kolorowych oraz lustra geometryczne, także w różnorodnych zestawach. Warto też zwrócić uwagę na lustra kolorowe, wykonane z barwionej tafli w całości lub zwykłej nałożonej na kolorową, bo kolor to jeden z motywów przewodnich stylu Memphis. Kolejnym jest też unikalność, jak wspominaliśmy, twórcy grupy promowali indywidualizm i swobodę twórczą, co dla nas, jako producenta luster jest również ważne. W Alfaram realizujemy indywidualne zamówienia, włącznie z autorskimi projektami przygotowanymi przez klientów. Dlatego każdego, kto ma własną wizję swojego unikalnego lustra w tym stylu, serdecznie zachęcamy i zapraszamy do kontaktu. Z pewnością wspólnie stworzymy coś, co przełamie przyjęte schematy, wpisując się w założenia Memphis.

Podsumowanie – aranżacje Memphis – buntowniczy design

U podstaw powstania stylu Memphis stało przeciwstawienie się minimalizmowi oraz funkcjonalnemu modernizmowi. Początkowo oburzał, przez wiele osób był odrzucany i uważany za dziwny żart. Znalazł jednak swoich zwolenników oraz naśladowców, wywierając wpływ na wzornictwo lat 80. XX wieku, a do łask wrócił w roku 2020. Można wysnuć tezę, że i tym razem stał się opozycją do dominującego w projektowaniu w ostatnich latach nowoczesnego minimalizmu i monochromatyzmu, a także modnej, skandynawskiej funkcjonalności. Zaprzecza podążaniu formy za funkcją oraz prostemu wzornictwu użytkowemu bez radości, charakteru i indywidualizmu. Eksperymentuje oraz bawi się wszystkimi elementami wyposażenia i wystroju. Choć plastikowy, kiczowaty, łamiący dobry smak i lekceważący praktyczne zastosowanie, nikogo nie pozostawia obojętnym. Jedni go kochają, inni nienawidzą, ale pozostaje wyrazem buntu przeciw sztywnym oraz utartym konwencjom. Stał się symbolem kreatywności i artystycznej wolności, pełnym charakterystycznych form, wzorów oraz kolorów, wprowadzających do wnętrz energię i radość.

Aktualności:

Produkt dodany do porównania